Meditasyon Teknikleri

Latince meditatio kelimesinden türemiş olan meditasyon, “derin düşünme” anlamına gelir. Bireyin iç huzur, sükunet ve değişik bilinç halleri elde etmesini; öz varlığına ulaşmasını sağlayan meditasyon bir zihin denetleme tekniği ve deneyimi olarak da tanımlanmaktadır. Günlük yaşantının yol açtığı yoğun tempo, gelecek kaygısı gibi problemler hem beden yorgunluğuna hem de strese neden olabilmektedir. Günümüzde stresle başa çıkabilmenin en pratik ve kolay çözümlerinden biri de meditasyon yapmaktır. Kökeni yüzyıllar öncesine dayanan meditasyon beden, ruh ve zihni şifalandırma yöntemi olarak kabul edilmektedir. Meditasyon yapmak için kişinin bir başka kişiye ihtiyacı yoktur. Siz de dilediğiniz zaman dilediğiniz yerde meditasyon yapabilir ve kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz. Bunun için meditasyon tekniklerini bilmeniz ve bu tekniklere uygun meditasyon yapmanız gerekir.

Meditasyon Nedir?

Meditasyon çoğu zaman bir inanç sistemi olarak algılanmaktadır. Oysa meditasyon kesinlikle bir inanç sistemi değildir. Öyle ki meditasyonun faydaları dünyadaki en saygın bilimsel kurumlarca da kanıtlanmıştır. Meditasyonu kısaca bir zihin dinlendirme tekniği olarak düşünmek mümkündür. Meditasyon aynı zamanda beden, zihin ve ruhun eş zamanlı olarak fayda gördüğü bir şifalandırma tekniğidir. Günümüzde meditasyon iş, okul ve özel hayatımızda stresi azaltma, stres yönetimi, verimlilik ve yaratıcılık artışı için kullanılan en önemli ve en etkili araçtır.
Meditasyonda amaç; varlığı hissetmek, zihne odaklanmak ve zihni anlamak, sonucunda ise iç huzura ve dinginliğe ulaşmaktır.


Meditasyon Teknikleri Nelerdir?

Meditasyon Taoizm, Budizm, İslamiyet gibi farklı inançlara sahip birçok farklı kültürde yer etmiş olduğundan aslında standart bir meditasyon tekniği bulunmaz. Genellikle sessiz, sakin bir ortamda; bilinç bulanık durumda yapıldığı düşünülse de hareketli ve bilinç tamamen açık durumdayken yapılan meditasyon çeşitleri de vardır. Ancak standardize edilmiş meditasyon yapma ve hazırlık yöntemleri bulunmaktadır. Eğer meditasyon yapmaya yeni başlayacaksanız bu adımları izleyebilirsiniz.



1. Meditasyona Başlamadan Önce Yapılması Gereken Ön Hazırlıklar

Özellikle meditasyona yeni başlayanlar için ön hazırlıklar son derece önemlidir. Meditasyona başlamadan önce şu ön hazırlıkları yerine getirmek sizlere yardımcı olacaktır:
· Karnınız tokken meditasyon yapmayın! Çünkü meditasyon yaparken enerjiniz o noktaya odaklanacak ve zihninizi arındırmak çok daha zor bir hal alacaktır.
· Meditasyon öncesinde ılık bir duş almak daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır.
· Meditasyon yaparken rahat giysiler tercih etmeye özen göstermelisiniz.
· Meditasyona başlamadan önce bulunduğunuz ortamda bir mum ve tütsü yakarak, uygun ortam koşullarını hazırlayarak konsantrasyonunuzu arttırabilirsiniz.
· Meditasyon yaparken rahatsız edilmemek son derece önemlidir. Bu yüzden dikkatinizi dağıtacak cep telefonu, bilgisayar gibi cihazları tamamen kapatmalısınız. Ayrıca gerekliyse kapınızı da kapatabilirsiniz.
· Meditasyon yapmadan önce rahatlatıcı bitki çayları tüketebilirsiniz. Yeşil çayın hem uykuyu engelleme hem de huzur verme gibi etkileri olduğundan meditasyondan önce bir fincan yeşil çay içebilirsiniz.
· Meditasyona başlamadan önce süreyi belirleyebilirsiniz. Meditasyon için genellikle günde 2 defa 20 dakikalık bir süre önerilir ancak özellikle yeni başlayanlar için bu süre uzun olabilir. Bunun yerine dilerseniz 5 dakika gibi kısa bir süreyle başlayıp, ilerledikçe meditasyon sürenizi arttırabilirsiniz.
· Meditasyon, tek bir pozisyonda yapılacaksa uzun süre sabit kalmak rahatsız edici olabilir. Bu yüzden meditasyona başlamadan önce birkaç esneme hareketi ile vücudunuzu esnetebilirsiniz.
· Meditasyon pasif şekilde yapılacaksa başlarken rahat bir pozisyon bulmak son derece önemlidir.
· Özellikle meditasyona yeni başlayanlar için meditasyon sırasında gözleri kapalı tutmak önerilir. Gözlerinizi kapatarak daha iyi konsantre olabilirsiniz. Zaman geçtikçe gözleriniz açık bir şekilde de meditasyon yapabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, gözler açıkken tek bir noktaya dalıp gitmek değil, bilinçli şekilde bütünü görüyor olmaktır.
· Meditasyon esnasında sözsüz müzik, doğa sesleri ya da meditasyon müzikleri dinleyebilirsiniz.
· Meditasyon yapacağınız ortamın dikkat dağıtıcı unsurlar barındırmadığından emin olmalısınız. Ayrıca meditasyon yapacağınız oda ne çok karanlık ne çok ışıklı ne çok sıcak ne de çok soğuk olmalıdır. Ilık, rahat ve ideal seviyede aydınlık bir odada meditasyon yapabilirsiniz.
· Meditasyonda doğru nefes tekniklerini uygulamak son derece önemlidir. Çünkü doğru nefes, doğru meditasyon anlamına gelir. Bu yüzden diyaframdan nefes almayı öğrenmeli ve meditasyon sırasında ritmik ve diyaframdan nefes tekniklerini uygulamalısınız.



2. Meditasyon Nasıl Yapılır?

Meditasyona başladığınızda zihninizin sürekli dağılmasından, kontrolsüz bir zihne sahip olmaktan korkmayın! Özellikle başlarda zihnin dağılması çok olağandır. Meditasyon yapa yapa düşünce kümeleriyle çalışmayı öğrenir, netlik ve huzura kavuşursunuz.

Meditasyona yeni başlayanlar için adım adım meditasyon yapma aşamalarını şu şekilde sıralamak mümkündür:

Duruş: Meditasyonu ister yerde isterseniz de bir sandalye üstünde yapabilirsiniz. Her iki duruş pozisyonunda da dikkat edilmesi gereken nokta baş ve omuriliğin dik durmasıdır. Eğer çökmüş vaziyette oturursanız zihninizde çöküp gider. Meditasyona otururken dik durabilmek için başınızın gökyüzüne değdiğini hayal edebilirsiniz.

Gözler: Gözler kapalı bir şekilde meditasyon yapmak, başlangıçta diğer tüm dikkat dağıtan unsurları elemine ettiği için daha çok tavsiye edilir. Ancak aslında açık gözler, anda daha çok olmanızı sağlar. Meditasyona yeni başlıyorsanız gözlerinizi tamamen kapatabilirsiniz ancak zamanla gözlerinizi hafifçe indirip, belli bir noktaya bakarak meditasyon yapmaya geçebilirsiniz. Her iki yöntemi de denedikten sonra hangi tekniğin size daha iyi geldiğine kendiniz karar verebilirsiniz.

Odak: Sıradan bilinç durumunda mevcut anda çok az oluruz. Günlük hayatta gerçekleştirdiğimiz pek çok eylemi anın farkında olmadan otomatikleşmiş bir şekilde yaparız. Bu sebeple meditasyon, hayatımıza gözlerimizi açmanın en muhteşem yoludur. Odaklanmayla konsantrasyon sıradan hayatta aynı şey gibi görülür. Oysa meditasyonda odaklanmak, farkındalık merkezine koyduğunuz şeye yumuşak bir şekilde dikkati vermek anlamına gelir. Meditasyonda odak olarak nefesi kullanmak tavsiye edilir.

Nefes: Dikkati nefese vermek, kendinizi ana sabitlemenin en iyi yoludur. Nefese konsantrasyon ayrıca zihni serbest bırakmak için en sık kullanılan yöntemdir. Meditasyon sırasında nefes alıp verişlerinize dikkat edin. Ancak bunu yaparken nefesi kontrol etmeye çalışmak yerine doğal akışına bırakmak gerekir.
Meditasyona girmekte zorluk çekiyorsanız en eski yöntemlerden biri olan nefes sayma tekniğini uygulayabilirsiniz. Bunu yapmak için her nefesinizde, içinizden nefesinizi sayabilirsiniz. Düşüncelerin sizi sardığını fark ettiğinizde saymada başa dönebilirsiniz, bu şekilde her “bir” dediğinizde şimdiki ana gelmiş olursunuz. Nefesinizi sayarken belli bir süre sonra zihin devreden çıkacak ve ruhsal arınıklığa ve derin farkındalığa ulaşacaksınız. Bu noktaya geldiğiniz anda artık nefesinizi saymanıza gerek bulunmaz.

Düşünceler: Eğer ki düşüncelerin zihninizi sardığını fark ederseniz üzerinde durmayın, bırakın o düşünce aksın gitsin ve tekrar odağınızı nefesinize getirin. Düşünceleri durdurmaya çalışmayın, böyle yapmak sinirlerinizi bozabilir.

Duygular: Güçlü duygularla boğuşurken meditasyon yapmak elbette ki hayli zordur. Özellikle öfke, utanç ve korku gibi duygular zihinlerimizde sürekli tekrarlayan hikayeler yaratır. Öfke ve utanç duyguları sizi sürekli geçmişe, geçmişteki olaylara yönlendirirken korku ise geleceğe dair endişeler ortaya çıkarır. Meditasyonda bu duygular gibi güçlü duygularla başa çıkmanın bir yolu, duyguya eşlik eden fiziksel hislere yoğunlaşmaktır. Örneğin; karın bölgenizde kızgın bir öfke çemberi olabilir. Bunu fark ettiğinizde hikâye yazmayı bırakın ve bedeninize yeniden yoğunlaşın. Bu şekilde duygularınızı yüceltmiş ancak hikayelere yüz vermemiş olursunuz.

Sessizlik: Sessizlik, şifadır. Meditasyon müziği ve sesi bile bu anlamda sessizliğin yerine geçemez. Sessizce oturmak zihninizin aslında neler yaptığını daha iyi deneyimlemenize yardımcı olabilir. Yine bu noktada da hem müzikle hem de sessizlikte meditasyonu deneyimleyerek, hangisinin sizin için daha uygun olduğuna karar verebilirsiniz.

Uzunluk: Meditasyonda süre, aslında bir noktada kişisel bir konudur. Meditasyona yeni başlıyorsanız 5, 10 dakika ile başlayabilirsiniz. Eğer bu süre size kısa geldiyse meditasyonda kalmayı uzatabilirsiniz. Ancak daha uzun meditasyon için hazır hissetmiyorsanız kendinizi zorlamayın.

Ortam: Her eylemde olduğu gibi meditasyon yaparken de uygun ortam koşulları hazırlamak önemlidir. Meditasyon için ortamı hazırlamak adına mum, tütsü, heykel ve sizin için anlamlı olan eşyaları odaya koyabilirsiniz.

Zevk: Meditasyondaki en önemli noktalardan biri de bunu yaparken “zevk” almaktır. Bu yüzden ufak bir gülümsemeyle oturarak meditasyonu daha keyif alacağınız bir şekle sokabilirsiniz. Meditasyon yaparken kendinize karşı sevecen olmayı da ihmal etmeyin!



3. Yeni Başlayanlar İçin 6 Kolay Adımda Meditasyon

Sizleri meditasyona hazırlayan önemli bilgilerden faydalanarak kendi meditasyon yolculuğunuza başlayabilirsiniz. Eğer ilk defa meditasyon yapacaksanız şu 6 kolay adımı takip edebilirsiniz:
1. Adım
Meditasyona yeni başlıyorsanız öncelikle kendinize bir meditasyon noktası belirleyin. Bu nokta rahat, kolayca erişebileceğiniz ve dolayısıyla meditasyondan kaçmanız için size bahane yaratmayacak kişisel bir nokta olmalı. Meditasyon yapacağınız yeri seçerken evin dilediğiniz bölümünü kullanabilirsiniz. Buradaki önemli husus bu yer size esenlik hissi vermelidir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bu yeri heykel, mum, tütsü gibi objelerle dekore edebilir; ortamı uygun hale getirebilirsiniz.
2. Adım
Meditasyona başlamak için öncelikle rahat bir şekilde oturun. İster yerde bağdaş kurarak isterseniz de sandalyede oturarak meditasyon yapabilirsiniz. Eğer yerde oturmak size rahat hissettirmiyorsa bir yastık kullanabilir veya sırtınızı duvara yaslayabilirsiniz. Oturma esnasında dikkat etmeniz gereken en önemli husus baş ve omurganızın hep dik ve rahat olmasıdır.
3. Adım
Gözlerinizi yumuşak ve rahat bir odak sağlayacak şekilde serbest bırakarak başlayın. Burnunuzdan derin bir nefes alın, ağzınızdan verin. Daha sonra nefesinizi akışına bırakın, normal nefes almaya devam edin. Hayata bir mola verdiğinizi düşünün ve o an var olmanızın keyfini çıkarın.
4. Adım
Baş ve omurganızın dik durduğundan emin olarak farkındalığınızı ayaklarınıza kaydırın. Ayaklarınızın nasıl hissedildiğini fark edin. Daha sonra nazikçe vücudunuzu aşağıdan yukarıya, başınıza kadar tarayın ve her bir bölgesinin tamamen gevşemesini sağlayın. Vücudunuzun her bir bölgesini nasıl hissettiğinize ve gergin bir nokta olup olmadığına dikkat edin. Gergin bir noktaya geldiğinizde, o bölgeyi rahatlatmak için gönül gözünüzü kullanın.
5. Adım
Meditasyonun en ilginç noktalarından biri düşünceleri gözlemlemektir. Bunu yapmak için öncelikle sırtınızın hala dik olduğundan emin olun çünkü farkında olmadan kamburlaşabilirsiniz. Daha sonra kafanızdaki düşüncelerin farkına varın. Başlangıçta bu düşünceler çoğunlukla yapılması gereken günlük basit işleriniz olacaktır. Bunları düşünmeniz oldukça normal. Fakat bu düşünceler kafanızda gezinirken, dışarıda bulunduğunuzu ve sadece bir tanık olduğunuzu varsayın. Düşüncelerinizin geçip giderken onları sadece izlediğinizi düşünün. Düşüncelerinizin içinden ortaya çıkabilecek herhangi bir duyguya bağlanmadan yalnızca gözlem yapın. Zihninizin başladığınız noktaya göre tamamen farklı bir yere gittiğini her fark ettiğinizde ise dikkatinizi yine kalp merkezinize yoğunlaştırın.
6. Adım
Son adım meditasyonu bitirme adımıdır. Düşüncelerinizi gözlemledikten sonra, bir süreliğine farkındalığınızı kalbinize geri kaydırın ve burada kalın. Daha sonra kendinizi yavaş yavaş çevrenize adapte edin. Ardından, gözleriniz kapalıysa yumuşak bir şekilde açın. Yerinizden yavaşça kalkın ve gününüze kaldığınız yerden devam edin.