Kişisel Markanızı Oluşturma
Markalaşmak yalnızca ünlü kişilere mahsus bir kavram değildir, aslında her insan birer marka olabilir. Doğru stratejiler ve doğru adımlarla siz de kişisel markanızı oluşturabilir, çeşitli araçları kullanarak daha fazla görünürlük kazanabilirsiniz.
Marka olmak önceden şirketlere indirgenmiş bir terim olsa da son yıllarda bu kavram, insanlar özelinde de kullanılmaktadır. Öyle ki şu an neredeyse hemen hemen herkes kişisel bir markaya sahip bulunmaktadır. Ancak kişisel marka oluşturmak kadar oluşturulan kişisel markayı yönetmek ve geliştirmek de hayli önem taşımaktadır.
Kişisel Marka Kavramı Ne Anlama Gelir?
Kişisel marka kavramı en sade ifadeyle “kişi” olan marka şeklinde tanımlanmaktadır. Kişinin marka olma durumu olarak da ifade edilen kişisel marka kavramı, yüzeysel olarak ele alındığında aslında her kişiliğin bir marka olduğu varsayımını yapmayı mümkün kılmaktadır. Yaşamdaki bakış açınız, kendinizi ifade etme şekliniz, ilgi alanlarınız, kendinizi nasıl yetiştirdiğiniz; markasal olarak kendinizi nasıl konumlandırdığınızı doğrudan belirlemektedir. Kişisel marka kavramı iletişim kanallarının çeşitlenmesi ve gelişmesi, iletişim kanalları aracılığıyla insanların bilgiye ve diğer insanlara erişebilirliğinin artması sonucunda önemli bir kavram halini almıştır.
Kişisel Marka Kavramının Tarihi
Kişisel marka kavramı özellikle son yıllarda üzerinde hayli durulan ve konuşulan bir kavram halini almıştır. Ancak aslında kişisel marka kavramı bizim çağımızda ortaya çıkan bir kavram değildir. Tarih boyunca dünyanın pek çok yerinde özellikle de spor, sanat, siyaset gibi alanlarda markalaşmayı başaran -ismini marka kılmayı başaran- birçok insan olmuştur. Kişisel marka kavramının bilimsel olarak ele alınması ve üzerinde çalışılması ise ilk kez 20. yüzyılda gerçekleşmiştir.
Kavramı ilk kez kullanansa Tom Peters isimli yönetim alanında önemli çalışmaları bulunan bir kişidir. Ortaya attığı bu kavram ile pazarlama literatürünü bireye uyarlamış olan Tom Peters’in bu çalışması kişiyi yüceltmeye odaklı bir pazarlama bilgisine giriş niteliği taşımaktadır. Tom Peters’e göre her insan potansiyel bir markadır.
Kişisel marka konusu ile ilgili önemli çalışmaları bulunan bir diğer isim Roffer ise başarıya ulaşmanın eşsiz bir kişisel marka stratejisi yaratmak ile mümkün olduğunu savunmaktadır. Roffer’e göre kişisel marka; kişinin yetenekleri, kariyer hedefi ve marka imajı gibi birçok niteliğinin bir araya gelmesiyle oluşan bir kavramdır. Kişisel markalaşmaya ilişkin çalışmalarıyla bu konuya katkıda bulunan bir diğer isim de William Arruda’dır. Arruda kişisel markayı; kişinin diğerlerinden özgün, ayırıcı ve ikna edici kılacak şekilde kendisini ifade etmesini ve diğerleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir olgu olarak değerlendirmektedir. Bu bağlamda kişisel marka, kişiye özgü bütünsel bir anlam sürecidir ve kişinin kişisel marka aracılığıyla iş yaşamındaki yerini sağlamlaştırması mümkündür.
Kişisel Marka Nasıl Oluşturulur?
Kişisel marka, bir kavram ve bir uygulamadır. Kişisel markanın bir uygulama olması, planlı ve programlı bir süreç olmasını beraberinde getirmektedir. Kişisel marka uygulamaları; planlandıkları ve belirli bir program dahilinde yürütülerek değerlendirmeye tabi tutuldukları takdirde başarıya ulaşabilmektedir. Doğru stratejilerle yürütülen bir kişisel marka oluşturma süreci sizleri de arzu ettiğiniz başarıya ulaştıracaktır.
Marka uzmanları, kişisel markasını oluşturmak isteyenlere kişinin kendisine bir ürünü piyasaya sürmeye hazırlanan bir şirketin pazarlama sorumlusu gözüyle bakmasını tavsiye etmektedir. Kendinizi bir markaya hizmet eden, onun pazarlaması için çalışan biri olarak gördüğünüzde kişisel markanıza değer katma olasılığınız daha fazla olacaktır. Kişisel markanızı oluşturma sürecinde ayrıca kendinize şu soruları sormanızda da fayda olduğu ifade ediliyor: “Hitap ettiğim pazardaki mevcut koşullar nedir? Geleceğe ilişkin tahminler ve öngörüler nedir? Çözüm isteyen hangi problemler, hangi açıklar var? Hangi ihtiyaçlar karşılanmıyor?”
Kişisel marka oluşturma yolunda atılacak olan ilk adım zihniyet değişikliğidir. İlk değişikliği iş yapış ve düşünce biçiminizde gerçekleştirmeli, kendi markanızın marka sorumlusu olmalısınız. Bu yüzden kimi zaman ne söylemek istediğiniz konusunda değil, pazarın ne istediği konusunda düşünmeniz gerekecektir. Pazarı analiz ettikten sonra ikinci değişikliği ise kendinizle muhasebe yapma, güçlü/zayıf yanlarınızı keşfetme, rekabet ettiğiniz insanlarla kendi markanızı nasıl kıyaslayacağınıza yoğunlaşma alanlarında gerçekleştirebilirsiniz.
Kişisel olarak sahip olunan tüm özellikler, davranışlar, iletişim yeterlilik ve becerileri kişisel marka konumlandırmasına katkıda bulunmaktadır. Ayrıca nizami bir iş planı ve strateji de kişisel marka oluşturma sürecinde son derece önemlidir. Rakiplerin yerine seçilmek için zeki stratejiler oluşturmak her adımda büyük fayda sağlar. Kişisel marka hedeflerinizin olduğu bir takvim ve bu hedeflerin gerçekleşmesi için bir hareket planı oluşturarak bu süreçte büyük avantaj elde edebilirsiniz.
Başarılı bir kişisel marka yaratmak, doğruyu söylemek ve samimiyet üzerine kuruludur. En iyi kişisel markalar kendileri olmayı başaran, kendi fikirleri ve kendi sahip olduğu niteliklerle hareket eden yani kendi tarzları olan insanlar tarafından yaratılmaktadır.
Kişisel Markasını Oluşturmak İsteyenlere Marka Uzmanlarından Öneriler
Kişisel marka yaratım sürecinde; kişinin kendisini, diğer insanları ve rakipleri temel alarak hareket etmesi gerekmektedir. Marka uzmanları kişisel marka sahibi olmanın çok tanınmak, çok bilinmek, “çok takipçi sayısına sahip olmak” anlamına gelmediği konusunda kişisel markasını oluşturmak isteyenleri özellikle uyarmaktadır. Yani kişisel marka olmak için meşhur olmak zorunda değilsiniz. Uzmanlara göre kişisel markanız yalnızca var olmalı ve biraz parlamalı. Marka uzmanları kişisel markasını oluşturmak isteyenlere ayrıca şunları tavsiye ediyor:
• Kendinizi Bir Marka Olarak Düşünmeye Başlayın
Kişisel marka oluşturmak için edinmeniz gereken ilk düşünce şekillerinden biri kendinizi bir marka olarak değerlendirme düşüncesi olmalıdır. Bu bakış açısıyla kişisel marka yaratma yolculuğunda kendinize şu soruları sorabilirsiniz: “İnsanların isminizi düşündüğünde ne ile ilişkilendirmesini isterdiniz? Uzman olarak algılandığınız bir konu ya da markanızla ilişkilendirmek istediğiniz genel özellikler var mı?”
• Sosyal Medya Kullanımı
Çağımızda kişisel marka yaratma konusunda sosyal medyanın payı ve etkisi es geçilemez. Kişisel marka oluşturma sürecinde Facebook, Twitter, Instagram, Linkedin gibi çeşitli sosyal mecraların sizlere büyük yardımı olacaktır. En hızlı büyüyen internet trendlerinden sosyal ağlar, network kurmak açısından da fayda sağlamaktadır. Sosyal mecralarda var olmak elbette ki birtakım konulara dikkat etmeyi ve titiz davranmayı da beraberinde getirmektedir. Örneğin; sosyal medya hesaplarınızdaki profilinizde profesyonel olmayan görüntü ya da videolar paylaşmamalı, rahatsızlık verici yorumlar yapmaktan kaçınmalısınız. NYC merkezli DoubleDown’un kurucusu Adam Alson bu konuda, “Online sesinizin kolaylıkla yanlış anlaşılabileceği çok hassas bir iklimde yaşadığınızı unutmayın.” diyor.
• Kişisel Web Sitesi Oluşturun
Kişisel web sitesine sahip olmak kişisel marka oluşturmak konusunda yapabileceğiniz ilkler arasında yer almaktadır. Kişisel web sitesine sahip olduğunuzda hem daha profesyonel bir imaj çizersiniz hem de arama motorlarında üst sıralarda çıkma ihtimalinizi arttırırsınız. Kişisel web sitenizde, içinde olduğunuz sektörle ilgili yazılar yazıp bunları paylaşabileceğiniz gibi sadece 2-3 sayfadan oluşan bir kişisel tanıtım konsepti de oluşturabilirsiniz. Kendinizi tanıtmak adına web sitenizde CV’nizin, sosyal medya hesaplarınıza bağlantının ve kısa bir biyografinizin olması oldukça işinize yarayacaktır. İlk etapta 2-3 sayfadan oluşan web sitenizi arzu ederseniz zamanla geliştirebilirsiniz. Kişisel web sitenizi alırken web sitesi adı olarak doğrudan isim ve soyisminizi kullanabilirsiniz.
• Tutarlı İçerikler Post Edin
Dijital çağda kişisel marka; LinkedIn güncellemelerinizden web sitenizin blog yazılarına, sosyal medya paylaşımlarınızdan sosyal mecralardaki yorumlarınıza oluşturduğunuz ve paylaştığınız içeriklerden meydana gelmektedir. Bu yüzden kişisel hesabınıza ve şirketinize ait sosyal medya paylaşımlarınız tutarlı ve aynı hizada olmalıdır. Post edeceğiniz içerikleri seçerken ise kitlenizi düşünerek, onları ilgilendiren şeyleri görerek ve daha sonra gerçekten görmek isteyecekleri şeyleri öngörerek hareket etmelisiniz.
• Network Kurun
Network kurmak kişisel markanıza olumlu katkılarda bulunacağı gibi iş hayatında da birçok avantaj sunar. Network kurma çalışmalarınız esnasında sektör veya sektör dışından birçok kişi ile tanışma fırsatı yakalarsınız. Yeni kişilerle tanıştığınızda hem yaptığınız işler konusunda onları bilgilendirerek kişisel markanızı güçlendirebilir hem de farklı iş fırsatları elde edebilirsiniz. Kendi kişisel markanızı iş hayatındaki profesyonellere tanıtmanız sizlere işle ilgili birçok farklı kapının aralanmasını sağlayabilir. Network kurarak ayrıca sektördeki güncel konuları takip edebilir, bilgi paylaşım imkânı yakalayabilirsiniz.
• Mevki ve Kitlenizi Anlayın
Neyi iyi bildiğinizi ve kiminle etkileşimde bulunmak istediğinizi bilmek kişisel markanızı oluşturmanın en önemli taraflarından biridir. Paylaştığınız, yorum yaptığınız şeylerin etki alanınızdaki insanlara nasıl yardımcı olabileceğini anlamaya çalışarak öngörüyü online envanterinizle birleştirebilir ve harika fırsatlar yaratabilirsiniz.
• Özgün Olun
Kişisel markanız sahip olduğunuz en önemli değerlerden biridir. Eğer onunla rahat değilseniz samimiyet ve özgünlük konusunda iyi olabilmeniz söz konusu değildir. Samimiyet ve özgünlükten uzaklaştığınız noktada ise yapay ve “pazarlamacı” görünme riski taşırsınız.
• Kişisel Marka Kapsamlarına Odaklanın
Kişisel markanızı oluşturmak istiyorsanız kişisel marka kapsamlarına doğru bir şekilde odaklanmanız gerekir. Kişisel marka birçok şeyi kapsar ve hepsi üzerinde büyük bir özenle hareket etmeyi gerektirir. Kişisel marka kavramının kapsamları arasında; kişisel imaj, yetenekler, iletişim becerileri, ilgi alanları, yaşam tarzı, portfolyo ve network yer almaktadır. Kişisel marka oluştururken bu kapsamlara yoğunlaşarak kendinizi analiz edebilirsiniz. Eğer mevcut durumunuzdan memnuniyet duymuyorsanız bu durumu değiştirmek için çabalayıp olmak istediğiniz noktaya ulaşabilirsiniz.
Kişisel Marka Yönetim Süreci
Kişisel markayı oluşturduktan sonra başarıya ulaşmasını sağlamak gerekmektedir. Bunun için de kişisel marka yönetimi konusunda doğru adımlar atmak önemlidir. Khedher’e göre a göre kişisel marka yönetimi süreci; kişisel markanın oluşturulmasını, konumlandırılmasını ve değerlendirilmesini içeren bir süreçtir.
Kişisel marka kimliğinin oluşturulması, kişisel marka sürecinin ilk aşamasıdır. Marka kimliği oluşturma kavramı kişisel marka bağlamında ele alındığında; bir kişiyi diğer kişilerden ayıran ve onu benzersiz kılan tüm özellikleri olarak ifade edilebilir. Kişisel marka kimliği, strateji geliştirme ve sürekli kılma amacına hizmet eden çağrışımların tümü olarak da yorumlanabilmektedir.
Kişisel marka konumlandırılması, insanların zihinlerinde kişiye ilişkin beklentiler olarak adlandırılmaktadır. Yani sizin kişisel marka konumlandırmanız, inanların zihninde yerleştiğiniz yeri tanımlamaktadır. Sahip olduğunuz bütün özellikleriniz, davranışlarınız, iletişim yeterliğiniz ve becerileriniz kişisel marka konumlandırmanıza katkıda bulunmaktadır.
Kişisel marka imajının değerlendirilmesi, kişisel marka yönetimi sürecinin üçüncü ve son aşamasıdır. Kişisel marka imajının değerlendirilmesini; kişisel ve profesyonel hedefleri yerine getirmek, kalabalık işgücü pazarında rekabet edebilmek konusunda fayda sağlamak olarak açıklamak mümkündür. Kişisel marka yaratımı sürecinde başarı elde etmek için sahip olunan kişisel marka imajı sürekli olarak gözden geçirilerek değerlendirmeye tabi tutulmalıdır.
Kimler Kişisel Markasını Yaratmalı?
Her insan potansiyel bir markadır ve arzu eden herkes belli bir eğitim, kariyer süreci sonrasında kişisel markasını yaratabilir. Ancak kişisel marka yaratmanın özellikle fayda sağlayacağı kişileri şu şekilde sıralamak mümkün: Girişimciler, küçük iş sahipleri, yöneticiler, iş dünyası profesyonelleri, avukatlar, doktorlar vs., satış temsilcileri, 50 yaş üzeri yönetici ve profesyoneller, iş arayanlar. Her grubun kişisel marka yaratma gerekliliğinin altında yatan sebep farklı olsa da genel anlamda kişisel marka yaratmak güçlü ve özgün bir imaj sergilemek açısından son derece önemlidir.