Barista Nasıl Olunur

Günlük hayatta vazgeçemediğimiz içecekler arasında yer alan kahve, birçok farklı türe sahip bulunmaktadır. Sert kahve çeşitlerinden aromalı kahvelere, yumuşak içimli kahve çeşitlerinden süt, krema, şurup gibi lezzetlerle hazırlanan kahvelere pek çok farklı kahve çeşidi vardır. Çoğu kahve dükkanında bu kahve çeşitlerinin her biri yer almaktadır. Gittiğiniz kahve dükkânında, arzu ettiğiniz kahve çeşidini sizler için hazırlayan kimseye “kahve barmeni” ya da daha yaygın ismiyle “barista” denmektedir. Özellikle son yıllarda kahve tüketiminin artması hem baristalık mesleğine duyulan ilgiyi hem de bu mesleği icra edebilecek kişilere olan gereksinimi arttırmıştır.
 
Barista Nedir?

Dilimize İtalyancadan geçmiş bir kelime olan barista sözcüğünün İtalyancadaki tam karşılığı alkollü ya da alkolsüz içecek servisi yapan kimse, olarak bilinmektedir. İtalya'da erkek baristalara baristi, kadın baristalara ise bariste denmektedir. Barista kelimesinin dilimizdeki karşılığı ise, profesyonel kahve ekipmanlarıyla kahve hazırlamak ve sunmakla görevli olan kişi şeklindedir. Barista kelimesi yalnızca dilimizde değil dünya genelinde espresso bazlı kahve türlerini hazırlayan ve satan kişiler için kullanılmaktadır.




Barista Ne İş Yapar, Sorumlulukları Nelerdir?

  • Baristanın temel ve en önemli görevi farklı çeşitlerde kahveler hazırlayabiliyor olmasıdır.
  • Barista yalnızca kahve değil aynı zamanda kahve ile yapılabilen farklı soft içecekleri de hazırlayabilmelidir.
  • Kahvede neredeyse lezzet konusu kadar önemli bir başka konu da sunumdur. Bu yüzden bir baristanın iyi kahve yapabiliyor olmasının yanı sıra kahve sunumunda da iyi olması gerekmektedir. 
  • Pek çok kahve dükkanında baristanın tek görevi sadece kahve hazırlamak değildir. Çalıştığı yere bağlı olarak baristanın; müşterileri özel ya da yeni ürünler hakkında bilgilendirmek, onlardan gelen soruları yanıtlamak, sipariş ve ödemeleri kabul etmek gibi sorumlulukları da olabilmektedir.
  • Baristanın kahve çekirdekleri ile arası çok iyi olmak zorundadır. Kahve çekirdeklerini iyi tanımalı, kahve öğütme ve kahve makineleri, ekipmanları kullanımı konusunda deneyimli olmalıdır. 
  • Espresso, latte macchiato, frappuccino, Americano, caffe latte, caffe mocha, flat white ve cappuccino gibi farklı kahveleri demleme tekniklerine uygun bir şekilde içime hazırlamalıdır.
  • Kahve çekirdeği, süt, şurup, kreme gibi kahve hazırlığında kullanılan ürünlerin ikmalini yenileyerek stokları korumalıdır.
  • Yeri geldiğinde kahve makine ve ekipmanlarında oluşan arızaları gidermeli; malzemelerin bakımını ve koruyucu bakımı yapmalıdır.
  • Kahve makinesinin temizliği ve hijyeni hem sağlık açısından hem de uzun yıllar kullanım açısından son derece önemlidir. Bu yüzden barista kullandığı makineyi yakından tanımalı, düzenli olarak makinenin temizliği ile ilgilenmelidir.
  • Kafe ve kahve barı görünümünü korumalı ve geliştirme konusunda yeni fikirler üretmelidir.
  • Çeşitli workshop ve eğitimlere katılarak mesleki bilgisini sürekli olarak güncel tutmalıdır.
  • Kahve demleme yöntemleri, kahve karışımları oluşturma ve kahve sunumu konularında kendini devamlı olarak geliştirmelidir.




Bir Baristada Olması Gereken Nitelikler Nelerdir?

Son yıllarda gelişen kahve kültürünün etkisi ile baristalık mesleği hayli popülerleşmeye başlamıştır. Barista olmak isteyen insan sayısı her geçen gün arttığı gibi buna paralel olarak baristaya ihtiyaç duyan işletmelerin sayısı da her geçen gün artış göstermektedir. Ancak bu konuda hiçbir deneyimi olmayan ya da bir baristada olması gereken niteliklere sahip olmayan kimselerin baristalık mesleğinde başarı gösterme ihtimalleri düşüktür. Barista olmak için gereken adım ve eğitimleri tamamlamanın yanı sıra baristanın sahip olması gereken niteliklere sahip olup olmadığınızı da göz önünde bulundurmanız gerekmektedir. Bir baristanın sahip olması gereken nitelikler şu şekildedir:

  • Kahve çekirdeklerinin özelliklerini ve farklarını bilmek,
  • Kahve makinelerini kullanmayı bilmek,
  • Kahve hazırlığında kullanılan çeşitli ekipmanları yakından tanımak ve bu ekipmanları kullanmayı bilmek,
  • Güler yüzlü olmak,
  • Tempolu ve yüksek enerjili bir ortamda bu enerjiye ayak uydurmak,
  • Bir takımın parçası olarak çalışmaya istekli olmak,
  • Uyumlu bir takım arkadaşı olmak,
  • Uzun süre ayakta çalışabilecek fiziki yeterliliğe sahip olmak,
  • Mükemmel dinleme ve iletişim becerisine sahip olmak,
  • Temiz ve hijyenik olmak,
  • Yaptığı işin inceliklerini, farklarını bilmek ya da öğrenmek,
  • Çözüm odaklı hareket etmek,
  • Hizmet sektöründe çalışmaya yatkın olmak,
  • Sosyal ve pozitif kişisel özelliklere sahip bulunmak,
  • Çalışma temposunu aksatmayacak derecede hızlı ve pratik olmak,
  • 18 yaşını doldurmuş olmak,
  • Gece, sabahın erken saatleri, hafta sonları ve tatil günleri de dahil olmak üzere yoğun saatlerde çalışmaya uygun olmak.




Barista Olmak İçin Gerekenler

Son yıllarda artan kahve tutkusu, kişilerin meslek seçimlerini de etkilemektedir. Son yıllarda özellikle gençler arasında gözde mesleklerden biri olan baristalık mesleği, kahve sektörünün yaygınlaşmasıyla her geçen gün daha da popüler hale gelmektedir. Kahve konusunda uzmanlaşan ve deneyim kazanan baristaların günümüzde iş bulması kolaylaşmaktadır. Peki barista olmak için gerekenler nelerdir?
Pek çok kahve dükkânı ve işletmede her ne kadar barista olmak için resmi bir eğitim şartı aranmasa da baristalık eğitimi veren kurumlardan eğitim alarak ya da profesyonel barista sertifika programlarına katılarak barista olunabilmektedir. Barista olmak için en önemli gerekliliklerden biri de pratik yapmaktır. Bunun için eve birkaç farklı ekipman alınarak denemeler yapılabileceği gibi herhangi bir kahve dükkânında en alt pozisyondan işe başlanarak da deneyim ve pratik elde edilebilir. Baristalık mesleği için yurt içinde çeşitli eğitimler olduğu gibi yurt dışında da birçok eğitim seçeneği bulunmaktadır. Yurt dışında hem baristalık mesleği hem de dil öğrenilebileceğinden, iş bulma olanağı bu eğitim sonrasında daha fazla olmaktadır. 
Baristalık mesleği ile ilgili verilen çeşitli eğitimler bulunsa da bir barista için en ideal öğrenme ve deneyimleme şekli, bir baristayı izleyerek işin püf noktalarını öğrenmek ve daha sonra kahve hazırlamayı bir sanata dönüştürmektir.

Barista Hangi Alanda Uzmandır?

Baristalık mesleğini icra eden kimselerin uzmanlık alanı kahvedir. İyi bir baristanın kahve çekirdeklerinin arasındaki farklardan kahve makinelerinin bakımına kadar kahve ile ilgili tüm detaylara hâkim olması gerekmektedir. Baristaların kahve, kahve ekipmanları ve kahve makineleri konusunda uzman olmalarının yanı sıra “latte art” olarak da bilinen sütlü kahve sanatı alanında da uzman olması gerekmektedir. Çünkü kahve sektöründe kahvenin lezzeti kadar sunumu da önemlidir. Bu yüzden iyi bir baristadan, lezzetli kahve hazırlamasının yanı sıra uzmanlık ve el becerisi gerektiren kahve süsleme sanatı konusunda da başarılı olması beklenmektedir.
 


Latte Art Nedir?

Yukarıda da bahsetmiş olduğumuz gibi bir baristanın popülaritesini, yaptığı kahvelerin lezzeti kadar latte art gibi sanatsal sunumlardaki yetkinliği de belirlemektedir. Baristalık açısından latte art’ı bu kadar önemli kılan şey de budur. Başarıyla gerçekleştirilen latte art, kahvenin hem o dükkânda popülerleşmesini sağlayabilmekte hem de çağımızın vazgeçilmezi sosyal medya platformlarında paylaşılarak dükkânın ve hatta baristanın popülaritesini arttırabilmektedir. 

Latte art kısaca, süt kremasından yararlanılarak espresso yüzeyinde çeşitli estetik şekiller oluşturma sanatına verilen addır. Latte art yapabilmek için espresso ve kremalaşmış süt gerekmektedir. Espresso ve krema arasında bulunan yoğunluk farkı, kremanın üstte kalmasını ve böylece çizim yapabilmeyi sağlamaktadır. 

Latte art, ilk kez 1980’li yıllarda David Schomer tarafından uygulanmıştır. İlk olarak 1980′li yıllarda Seattle’de ortaya çıkan latte köpüğüne şekil verme sanatı, Amerika’da popüler olduktan sonra tüm dünyaya yayılmıştır. Latte art, bir nevi baristanın kahve üzerindeki sanatsal ve kişisel mührü olarak da bilindiğinden baristalar için hayli önemli bir mevzudur. 



Latte Art Nasıl Yapılır?

Latte art yapımında espresso ve süt olmak üzere iki ana malzeme bulunmaktadır. Latte art’ın başarıya ulaşması için bu iki ana malzemenin doğru ve eksiksiz bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Latte art’ın nasıl yapıldığını bilmek için espresso ve sütün nasıl doğru bir şekilde hazırlandığını bilmek önemlidir. 
Espressonun doğru hazırlanması demek, süt kremasının yüzeyde tutunabilmesi için espressonun yoğun hazırlanması demektir. Eğer espresso yapım aşamasında kahve tanecikleri doğru sıkıştırılamamışsa espresso daha akışkan ve seyrek olur. Böyle bir espresso, latte art için uygun değildir. Çünkü akışkan ve seyrek espresso elde edildiğinde süt direkt olarak kahveye karışmakta ve art yapımını imkânsız hale getirmektedir. İşte bu yüzden espressonun doğru bir şekilde hazırlanması oldukça mühimdir.  Espressonun doğru hazırlandığından emin olunması adına kıvamını test etmek için üzerine çok az toz şeker dökülebilir. Eğer tanecikler hemen dibe çöküyorsa espresso yanlış hazırlanmış, tanecikler yüzeyde kısa süre tutunduktan sonra yavaşça çöküyorsa doğru hazırlanmış demektir.

Sütün doğru hazırlanması demek ise; mikro taneciklerden oluşan, baloncuk içermeyen ve çok katı olmayan bir süt elde edilmesi anlamına gelmektedir. Eğer süt, capuccinodaki gibi köpük kaplı olursa latte art yapımı imkânsızlaşır. Çünkü sütün köpüklü ve katı olması hem rahat çizim yapabilmeyi önler hem de yapılan şeklin bir süre sonra karışarak ortadan kaybolmasına neden olur. Hazırlanan latte’ye herhangi bir art çalışması yapılmasa bile latte kremasının baloncuksuz olması gerekmektedir.

Eğer espresso ve süt doğru bir şekilde hazırlandı ise latte art yapımı gerçekleştirilebilir. Bunun için ilk olarak bir ele pitcher alınır. (Eğer sütün üstünde baloncuk varsa bir iki kere tezgâha vurarak patlatılabilir.) Diğer ele ise espresso dolu fincan alınır. Kremanın üstte kalması için espressonun hafif bir eğimle tutulması gerekmektedir. İlk önce süt, fincanın yarısını dolduracak şekilde espressonun 10 santim kadar üstünden dökülmelidir. Ardından pitcher, espressoya yaklaştırılarak fincanın tam ortasına süt yavaş bir şekilde boşaltılmalıdır. Bu esnada ortada yuvarlak bir tabaka oluşacaktır. Bu tabaka yeterli büyüklüğe geldiğinde pitcher’i yavaşça ileri doğru sürerek kalp şekli oluşturulabilmektedir.

Latte art ile kahvenin üzerine pek çok farklı şekil yapılabilmektedir. Farklı şekiller yapmak için sütün yavaşça hareket ettirilmesi, oluşan çizgilerin daha net olmasını sağlamaktadır. Ayrıca daha iyi şekil verebilmek için baş ve işaret parmağı ile pitcher’in iki yanından tutmak da baristaların sıkça başvurduğu bir yöntem olarak bilinmektedir. 

Latte art yetkinliğini, barista olmanın adımlarından biri gibi düşünmek de mümkündür. Çünkü pek çok işletme işe alacağı baristadan bu yetkinliği beklemektedir. Zira baristalık alanında verilen pek çok eğitimde de bu konuya önemle yer verilmektedir.